|
| Gönderen | Mesaj |
|
25 Ocak 2007 Perşembe
15:23:45
|
|
|
|
Tyana, Niğde İli’ne bağlı bir kasaba olan Kemerhisar’ın tarihi ismidir. Tarihi geçmişini Bizans ve daha öncesinden alan Tyana gerçek bir tarihi hazinedir. Su Kemerleri ve Roma havuzuyla ünlenmiştir .1880-1881 yılları arasında ilk kez Wilson, sonra Ramsay mesafe cetveline göre höyüğün yerini tespit etmişlerdir. Daha sonra Hitit ve Asur çivi yazılı tabletlerindeki metinlerinden bu yerin Hititlerce Tuvanuva denen şehir olduğu ortaya çıkmıştır. Bu adı Romalılar Tyana şekline sokmuşlar, Türkler ise höyüğün üzerinde kurdukları köye (Hıristiyan kasabası yerinde) Kilise Hisar ve daha sonraları Kemerhisar adını vermişlerdir. Kent Romal döneminde gelişmiş ve Bor kasabasını da kaplamıştır. Günümüzde bu yerde görünen su kemerleri Roma zamanından kalmadır. Kemerhisar kasabası şimdi hemen bütün höyüğü örtmüş gibidir. Romalılar (M.Ö.17-M.S.395) Tuvanaya Tyana demişlerdir.Bu sırada geçici bir süre için Kapodokya Krallığına taht şehri yapılan Tyanaya kralının Özep adı verilerek Özebya denilmiştir. Bununla birlikte, Özebya yöresine Jüpiter (Burada Jüpiter elinde iki ağızlı balta taşıyan bir cüce biçiminde tasarlanmıştır.) kültü yanında Tisagor ve Diyonez mezhepleri de girmiştir. M.Ö. 42 yılında Antuan, Yunan Kumandanı Arkelaosu Kapadokya kralı yapmış, Arkelaos Garsona’nın yerinde yepyeni bir şehir kurmuş ve burasını kendisine taht şehri yapmış, şehre de kendi adını vermiştir.Strabon’a göre ise cidden şehir denilecek yer Tyana idi. Roma İmparatorluğu devrinde Tyana bu dahiyane örgütlü imparatorluğun resmini düşündüğü çerçevede yaya, sivil, asker ve adalet kurumları ile donanmış ve bir çok güzel yapılarla bezenmiş, han, hamam ve aşevleri ile Romanın cömertlik ihtişamının bir ili olmuştu. Kalabalıklaşan şehre su, köşk pınarından çift yüksek, narin sarı trakit taşından kemerlerle getirilmişti. aynı zamanda bu çift kemerler arasından şehirden Jüpiter tapınağına götüren (ihtiram yolu) geçmekte idi.Tyana bu yanı ile Pompei şehrini andırıyordu. Kemerhisar’ın kuzey kesiminde Askeri Levazım fabrikası hattında yeraltından geçerek batıya giden bir yer altı ırmağının varlığı bilinmektedir. Bu ırmak bugün Köşk denilen Roma Havuzunda daha büyük ve Askeri Fabrika içinde olmak üzere iki kaynakla kendiliğinden yüzeye çıkmaktadır. Kuvvetle muhtemeldir ki Roma Havuzu yapılmadan önce de bu kaynak vardı ve orada yerleşmiş olan insanların su gereksinimlerini karşılıyordu. Nitekim Roma Havuzu’nun doğusunda M.Ö. VI. bin yıldan kalan bir yerleşim ortaya çıkarılmış ve insanlar o dönemlerde genellikle su kenarlarına yerleşmişlerdir. Ortaya çıkarılan ilkel uygarlığın da bu su nedeniyle oraya yerleşmiş olması muhtemeldir ve bu uygarlığın kalıntıları Niğde Müzesinde önemli bir bölümü oluşturmaktadır. M.Ö. 738 –715 arasında Tuwana Kralı Warpalawa burada hüküm sürmüştür. Araştırmalar, M.Ö.VIII. yüzyılda “Geç Eti” döneminin başkenti olduğunu göstermektedir. Warpalawa’nın önemsediği bir Tanrı olan Gıda Tanrısı Tarhunzas’ın bir elinde buğday başağı, bir elinde üzüm salkımı tutan rölyefi Aydınkent’te (Ereğli) bulunmaktadır.Tyana’dan İstanbul’a götürülen ve sol tarafı kaybolan bir rölyefte de Warpalawa’yı eski çağlardan bir tanrıyı beslerken göstermektedir. Bu da yine Warpalawa’yla ilgili önemli bir belgedir. Ayrıca belgeler; Tyana ve Gordion (Polatlı yakınlarında Frigya başkenti) arasında sıkı ilişki olduğunu göstermektedir. Bu ilişki Asurlulara karşı bir ittifaka kadar varmaktadır. Ne yazık ki Mita (Frigya Kralı) ve Warpalawa’nın arasındaki ittifaka ışık tutacak tarihi kanıtlar yoktur. Birkaç yıl önce Tyana’nın kuzey-doğusunda ortaya çıkarılan tümülüste bulunan bronz eşyalar arasında bulunan; üzerelerinde öküz motifleri olan kuşaklar, şallar, bir işlemeli kemer ve diğer buluntuların M.Ö.VIII. yüzyılda yaşamış Frigyalı bir yöneticiye ait olduğu belirlenmiştir. Tyana’daki buluntuların paralelinde, Gordion’daki buluntular da bunların zamanın önde gelen bir Frigya atölyesinde üretildiğini göstermektedir
|
|
Mesaja cevap yazmak için gruba üye olmanız gerekmektedir.
|